اصل رازداری
بسم الله الرحمن الرحیم
بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه بفرمایید
اصول زندگی زناشویی (11) اصل رازداری
یکی از نعمتهایی که خداوند به ما عنایت میکند، نعمت پرده پوشی بر عیوب است. امیرالمؤمنین (علیهالسلام) میفرماید: «اگر از درون هم اگاه میشدید، یکدیگر را دفن نمیکردید»[1] از طرفی در روایات تأکید زیادی بر حفظ آبروی دیگران شده. امام باقر (علیهالسلام) میفرماید: «مؤمن در برابر مؤمن وظیفه دارد که هفتاد گناه بزرگ او را بپوشاند».[2] در روایت دیگری هم آمده است: «هر کس از برادر خود کار زشتی را مشاهده کرد، و آن را پوشاند، خداوند در دنیا وآخرت (عیوب) وی را میپوشاند.»[3] کسی که زشتی دیگران را بپوشاند خداوند زشتی او را خواهد پوشاند و کسی که زشتی دیگران را آشکارکند، به زودی خود نیز بی آبروی خواهد شد. پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) میفرماید: «در مدینه مردمانی بودند که عیبهایی داشتند، اما زبان از عیبجویی مردم فرو بستند. پس خداوند زبان مردم را از عیبجویی آنان فرو بست. در نتیجه آن عده از دنیا رفتند و حال آنکه کسی از عیوبشان آگاه نشد. در همین شهر افرادی بودند که عیبی نداشتند، اما دربارهی عیبهای مردم سخن میگفتند؛ پس در نتیجه خداوند در آنان عیبهایی را آشکار کرد که تا هنگام مرگ به آن عیوب شناخته میشدند».[4]
زن و شوهری که در کنار یکدیگر زندگی میکنند، بیش از هر شخص دیگری به عیوب یکدیگر واقف میگردند. حق همنشینی و مجالست اقتضا دارد که امانتدار خوبی باشید و عیوب همسر خود را نزد دیگران بازگو نفرمایید. بعضی از افراد اصولا روحی کوچک و ظرفیتی پایین دارند. روی همین اساس به محض مشاهدهی عیوب همسر، آن را با دیگران در میان میگذارند و چوب حراج بر آبروی وی میزنند! برخی دیگر تحمل بیشتری دارند، اما به محض مواجهه با مشکلات خانوادگی برای آنکه خود را حق به جانب نشان دهند و نگاه ترحم آمیز دیگران را به سوی خود جلب نمایند، شروع با بازگو کردن عیوب همسر خود میکنند و پرده از اسرار او کنار میزنند!
برخی دیگر از آسیبهای افشای عیوب همسر:
1ـ افشای عیوب همسر موجب میشود تا نگاه رحمت خداوند از شما دور شود و در نتیجه از عزت و شکوه شما کاسته شود. در این صورت مردم با دید خقارت به شما مینگرند و شما را فردی «ضعیف النفس» میبینند.
2ـ بازگو کردن مشکلات زندگی با دیگران و افشای عیوب همسر موجب میشود تا حریم خصوصی زندگی شما در نزد برخی افراد شکسته شود و به خود اجازه دهند که به راحتی در زندگی خصوصی شما دخالت کنند.
3ـ بسیاری از اختلافهایی که میان زن و شوهر ایجاد میشود، به سرعت فروکش میکند، اما ذهنیتی که با بدگویی کردن از همسرتان، در ذهن دیگران ایجاد کردهاید به سادگی برطرف نمیشود. شما دوست دارید که به همسر خود افتخار کنید و همسر خود را مورد تکریم و احترام دیگرن ببینید، اما ناشکیبایی شما در رازداری و اخفای عیوب خانوادگی، موجب میشود تا از احترام همسر خود بکاهید و نگاههای معنادار دیگران را متوجه همسر خویش ببینید. علاوه بر این اگر همسر شما از افشای عیوب خود مطلع گردد، در میان خانوادهی شما احساس تکریم و شخصیت نمیکند و ممکن است در تلاش باشد تا از خانواده و بستگان شما فاصله گیرد و کمتر با آنان معاشرت داشته باشد.
4ـ آبروی همسر به گونهای با آبروی شما هم گره خورده است. شاهد این مطلب آن است که وقتی از همسر شما تعریف و تمجید میکنند، شما هم احساس افتخار و سربلندی میکنید، و زمانی که همسر شما را تحقیر میکنند، شما هم احساس خوبی در خود نمیبینید. بنابراین وقتی سعی میکنید برای اثبات خود، آبروی همسرتان را تضعیف کنید، در واقع خود را تحقیر کرده، و آبروی خود را متزلزل کردهاید.
چند تذکر:
1. هر چند که در قاعدهی اوّلیه، بازگو کردن مشکلات زندگی و عیوب همسر کاری اشتباه و بعضا گناهی بزرگ است، اما در صورتی که بازگو کردن مشکلات زندگی و عیوب همسر ضرورت پیدا کرد میتوان در حد ضرورت به بیان مشکلات پرداخت. مهمتری مصداق این صحبت موردی است که بازگو کردن مشکل میتواند منجر به حل مشکلات زندگی و آشنایی با راهحل آن شود. روی همین اساس بیان مشکلات زندگی در نزد مشاور امین اشکالی ندارد، چرا که در این صورت هدف شما رفع مشکلات زندگی و تقویت ساختارهای خانوادگی است. البته تا جایی که امکان دارد سعی کنید چنین مشکلاتی را نزد مشاوری مطرح کنید که همسر شما را نشناسد تا در همین حد هم آبروی همسر خود را حفظ کرده باشید. در صورتی هم که چارهای جز طرح مشکل در نزد مشاور آشنا سراغ ندارید، به میزان احتمال تأثیر گذاری و مسائل جانبی آن توجه کافی داشته باشید. یعنی باید اهمّ و مهم کنید تا چیزی که بناست در این مشاوره به دست آورید، بیش از چیزی باشد که با گفتن مشکلات زندگی از دست میدهید.
2. اگر همسر شما ناشکیبایی نشان داد و دست به افشای عیوب شما زد، در این صورت شما میتوانید از خود دفاع کنید، اما نمیتوانید در قالب مقابله به مثل، دست به افشای عیوب وی بزنید. البته اگر از طرف همسر مورد اتهام قرار گرفتهاید و دفاع از خود هم مستلزم بازگو کردن برخی از عیوب همسر باشد، میتوانید در حد محدودی عیوب او را بازگو نمایید. منتهی در این صورت هم کمال قدت را داشته باشید که هر اتهامی مجوز بازگو کردن عیوب اشخاص نیست. در صورتی که اتمام همسر، قابل توجه بود، یا با گفتن کلمات کلی و مبهم از خود رفع اتهام کنید و یا اینکه نهایتا در بازگو کردن عیوب همسرتان به حداقل ممکن اکتفا کنید.
3. ممکن است برخی سعی کنند در غیاب همسرتان از او بدگویی کنند. مراقب باشید که پای چنین صحبتهای ننشینید و طوری به آنها میدان ندهید که با فراغ بال از همسرتان بدگویی کنند. شنیدن بد گویی از همسر علاوه بر آن که غیبت و حرام است، موجب میشود تا به تدریج رفتار شما هم نسبت به همسرتان تغییر کند و نسبت به زندگی خود دلسرد و بیانگیزه شوید.